Anayasa Mahkemesi kararını verdi: “Başörtüsü tüzüğü” iptal edildi

KKTC’de öğretmen sendikalarının ve toplumun geniş kesimlerinin karşı çıktığı “başörtüsü tüzüğü” ile ilgili Anayasa Mahkemesi kararını verdi.

Mahkeme, Ortaöğretim Disiplin Tüzüğü’nde yapılan ve ortaokul ile liselerde başörtüsü takılmasının önünü açan düzenlemeyi iptal etti.
Kararda, söz konusu değişikliğin Bakanlar Kurulu’nun kanun gücünde kararnamesine dayanmasına rağmen Meclis’ten geçirilmediği için anayasaya aykırı olduğuna vurgu yapıldı. Böylece, okul kıyafet yönetmeliği çerçevesinde başörtüsüne izin veren düzenleme geçerliliğini yitirdi.
Tüzük değişikliğiyle, daha önce “bone ve bandana” ile sınırlandırılan uygulama genişletilmiş, üniformanın üzerine gelmeyecek şekilde başörtüsü takılmasına olanak tanınmıştı.

Bu adım, kamuoyunda “başörtüsü tüzüğü” olarak adlandırılmış ve özellikle öğretmen sendikaları tarafından “kamusal eğitimde laiklik ilkesine aykırı” olduğu gerekçesiyle eleştirilmişti.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı, hem eğitimde tarafsızlık ve laiklik vurgusu hem de yasama süreçlerinin Meclis denetiminde olması gerektiği yönüyle dikkat çekti.

Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme Başkanı Bertan Özerdağ başkanlığında gerçekleştirilen duruşmada, Başsavcı Yardımcısı Cemaliye Usanmaz ile öğretmen sendikalarını temsilen Avukatı Öncel Polili hazır bulundu.

Özerdağ ve Anayasa Mahkemesi Yargıçlarının dava hakkındaki değerlendirmelerini okumasının ardından karar açıklandı. 

ÖZERDAĞ: BAKANLAR KURULU’NUN TÜZÜK YAPMA YETKİSİ BULUNMUYOR

Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme Başkanı Bertan Özerdağ dava hakkındaki değerlendirmesinde, değişiklik tüzüğünün anayasanın laiklik, vicdan ve din özgürlüğü ile eğitim hakkına ilişkin düzenlemelerine aykırı olmadığına karar verdi. Özerdağ bu karara varırken Avrupa Birliği İnsan Hakları Sözleşmesine, Uluslararası Çocuk Hakları Sözleşmesine ve TC Anayasa Mahkemesi kararlarına atıfta bulundu.

Özerdağ, okullarda uygulanacak bu düzenlemeler hakkında öncelikle yasa yolu ile ilke, esas ve sınırlarının belirlenmesi gerektiğine karar verdi. Özerdağ, yasa ile bu ilke ve esaslar belirlenmeden “Temel Hak ve Özgürlüklerin Özü ve Sınırlandırılması” kapsamında Bakanlar Kurulu’nun tüzük yapma yetkisi bulunmadığını söyledi.

ÇİFTÇİOĞLU: TÜZÜK ANAYASAL YETKİ SINIRI AŞILARAK YAPILDI

Anayasa Mahkemesi Başkan Yardımcısı Gülden Çiftçioğlu da, tüzüğün Bakanlar Kurulu tarafından Anayasal yetki sınırı aşılarak yapıldığını ifade etti.

Anayasa Mahkemesi Kararı...

Anayasa Mahkemesi, laiklik, eğitim hakkı ve eşitlik yönünden yaptığı değerlendirmede, Disiplin (Değişiklik) Tüzüğü’nün; oy çokluğu ile Anayasaya aykırı olmadığına karar verdi.

Yürütmenin yetkisi ile temel hak ve özgürlüklerin yasayla sınırlandırılması yetkisi açısından ise Anayasa’ya aykırı olduğu oy çokluğuyla karar verilen tüzük, bu gerekçeyle iptal edildi.

Mahkeme Disiplin (Değişiklik) Tüzüğü’nün içeriğini laikliğe, din ve vicdan özgürlüğü ile eğitim ve öğrenim haklarına aykırı bulmadı ancak düzenlemenin meclis yoluyla yasa aracılığıyla yapılması gerektiğine hükmetti.

Anayasa Mahkemesi kararında şu ifadelere yer verildi:

“Dava konusu değişiklik tüzüğünün 3, 4, ve 5’inci maddelerinin 1, 8, 19, 23, 59 ve 60’ıncı maddelerine oyçokluğuyla aykırı olmadığına ve değişiklik tüzüğünün 1, 2, 3, 4, 5,6 ve 7’inci maddelerinin Anayasa’nın 3(4), 5 ve 11’inci maddelerine ise oyçokluğuyla aykırı olduğundan iptaline karar verdi”.