Bal mı Pekmez mi? Çocuklar için hangisi daha faydalı?
Bu hafta sofralarımızın iki geleneksel lezzetini ele alıyoruz: bal ve pekmez. Ailelerin en sık sorduğu sorulardan biri de şu oluyor: “Çocuğuma hangisini vermeliyim? Hangisi daha faydalı?”
Çağrı Özlütaş
Bu hafta sofralarımızın iki geleneksel lezzetini ele alıyoruz: bal ve pekmez. Ailelerin en sık sorduğu sorulardan biri de şu oluyor: “Çocuğuma hangisini vermeliyim? Hangisi daha faydalı?”
İkisi de doğal, ikisi de yıllardır kullanılan besinler. Ancak çocuk beslenmesi söz konusu olduğunda bazı noktaların altını doğru şekilde çizmek gerekiyor.
BAL: HANGİ YAŞTA, HANGİ AMAÇLA?
Balın sağlıkla ilişkilendirilmesinin temel nedeni, uzun yıllardır doğal bir rahatlatıcı olarak kullanılmasıdır. Ancak burada en kritik nokta yaştır. 1 yaş altı bebeklere bal kesinlikle verilmez. Bu kuralın nedeni balın içerdiği doğal bakteri sporlarının küçük bebeklerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilme ihtimalidir. Sindirim sistemi tam olgunlaşmadığı için vücut bu sporları etkisiz hâle getiremez. 1 yaşından sonra ise bal güvenle tüketilebilir.
PEKİ BAL ÇOCUKLARA NE SAĞLAR?
Öksürük dönemlerinde rahatlatıcı etki: Özellikle gece artan kuru öksürüklerde bal, boğazı yumuşatıcı ve rahatlatıcı etki gösterebilir. Bir yaş üstü çocuklarda ilaç olmayan doğal bir destek olarak düşünülebilir.
İştahsızlık dönemlerinde küçük destek: Zaman zaman yemek reddi yaşayan çocuklarda, özellikle hastalık sonrası toparlanma dönemlerinde, çocuğun tolere edebildiği ölçüde küçük miktarlarda bal enerji sağlayıcı olabilir.
Balın etkisi bir ilaç gibi değildir; yani “tedavi edici mucize” değildir. Ancak doğru zamanda, doğru miktarda verildiğinde destekleyici bir rolü vardır.
PEKMEZ: DEMİR DESTEĞİ AÇISINDAN ÖNEMLİ BİR BESİN
Pekmez, yıllardır çocuk beslenmesinde kullanılan güçlü bir mineral kaynağıdır. Özellikle demir içeriği ile bilinir. Büyüme çağında demir ihtiyacının arttığı dönemlerde, çocukta kansızlık riski varsa veya kan değerleri düşükse, pekmez doğru miktarda kullanıldığında katkı sağlayabilir.
Demir emiliminin artması için küçük bir püf noktası da vardır: Pekmez C vitaminiyle birlikte verildiğinde vücut tarafından daha iyi kullanılır. Pekmezin demir emilimini artırmak için, sütle karıştırmak yerine kivi, çiğ kırmızı biber, portakal, mandalina veya çilek gibi C vitamini açısından zengin besinlerle aynı öğünde verilmesi en doğru yaklaşımdır.
Burada sık yapılan bir hatayı da düzeltmek gerekir: Pekmez ve süt karışımı demir emilimini azaltır. Sütün içindeki kalsiyum demirin vücuttaki emilimini dusurur. Bu nedenle pekmezi sütle karıştırmak yerine ayrı bir öğünde vermek daha doğru olur.
BAL VE PEKMEZ KARŞILAŞTIRMASI
Aslında biri diğerine üstün değildir. Çocukların yaşı, mevcut sağlık durumu, iştahı ve ihtiyacı hangisinin tercih edileceğini belirler.
Genel bir çerçeve çizmek gerekirse: 1 yaş sonrası çocuklarda bal, özellikle öksürük ve boğaz tahrişi dönemlerinde rahatlatıcı bir seçenek olabilir. Pekmez ise demir desteğine ihtiyaç duyan çocuklar için daha anlamlı bir tercihtir. Her iki besin de doğal oldukları için avantaj sağlar. Bazı çocuklar balı daha kolay tolere ederken, bazıları pekmezden hoşlanmayabilir. Burada çocuğun kabul edebileceği form ve miktar önemlidir.
Önemli olan, çocuğun yaşına, ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna göre bilinçli seçim yapmaktır.
Haftaya görüşmek dileğiyle, sağlığınız eksik olmasın.