2025’in en çarpıcı keşfi bu oldu

2025 yılının sonuna yaklaşılırken, uluslararası yayın organları yılın en dikkat çekici bilimsel gelişmelerini derlemeye başladı. Arkeoloji ve tarihe odaklanan National Geographic History, bu yılın “en çarpıcı keşfi” olarak Güneydoğu Asya’da ortaya çıkarılan 12 bin yıllık mumyalama pratiğini seçti.

Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi, geçtiğimiz Eylül ayında bölgede yürüttükleri kazılarda, tütün dumanıyla kurutma yöntemi kullanılarak mumyalanmış insan kalıntılarına ulaştı. Bilimsel incelemeler, bu yöntemle hazırlanmış mumyaların 12.000 yıldan daha eski olduğunu ortaya koydu.

Bu bulgu, bugüne kadar “dünyanın en eski mumyalarının” Afrika ve Amerika kıtalarında bulunduğuna dair yaygın kabulü sarsıyor. Araştırmacılar, Güneydoğu Asya’da 11 farklı bölgede benzer şekilde korunmuş kalıntıların tespit edilmesinin, arkeoloji açısından önemli bir dönüm noktası olduğunu belirtiyor.

National Geographic History’ye göre keşif, mumyalama geleneklerinin yalnızca Antik Mısır veya And uygarlıklarıyla sınırlı olmadığını; aksine çok daha eski dönemlerde, farklı coğrafyalarda bağımsız olarak geliştiğini gösteriyor.

Uzmanlar, bulunan kalıntıların insanlık tarihindeki koruma ritüellerinin kökenine ilişkin mevcut teorileri gözden geçirmeyi zorunlu kıldığını ifade ediyor.